Հայ ազգային երգարվեստի առաջ ծառացած բազում խնդիրներից այսօր թերևս ամենաառանցքայինն ու կարևորը պահպանության խնդիրն է: Այս հանգամանքը հաշվի առնելով ` ՀՀ վաստակավոր արտիստ, «Մրրո» հայ ազգային երգարվեստի կենտրոնի նախագահ Արսեն Գրիգորյանի նախաձեռնությամբ` 4 տարի առաջ կյանքի կոչվեց «Գութան» ազգային երգի պարի փառատոնը:
«Փառատոնի ամենակարևոր նպատակն է հայ հասարակության մեջ համատարած դարձնել, հանրայնացնել ազգագրական երգն ու պարը` իր ավանդական, մաքուր, զուլալ ձևով և բովանդակությամբ: Միևնույն ժամանակ մեզ վրա պարտավորություն ենք վերցրել տարածել ազգագրական երգն ու պարը նաև Հայաստանի սահմաններից դուրս, և այդ երգ ու պարի միջոցով օտարին ճանաչել տալ մեր ինքնությունը...»,- «Արեւելքի» հետ զրույցում ասում է Ա. Գրիգորյանը:
Փառատոնն ամեն տարի կայանում է սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին, որին մասնակցում են ազգագրական երգի պարի բազմաթիվ խմբեր, ինչպես օրինակ՝ «Կարին», «Վան», «Սասնա Ծռեր», «Ակունք»... 2016-ին փառատոնը տեղի ունեցավ նաև Արցախում` «Գագիկ Ծառուկյան» բարեգործական հիմնադրամի աջակցությամբ։ «Մրրո» հայ ազգային երգարվեստի կենտրոնը ազգային երգ ու պարի պահպանման ակտիվ գործունեությամբ զբաղվում է ողջ տարվա ընթացքում։ Այս տարի արդեն իրականացվել է երեք կարևոր միջոցառում՝ «Մասունք» խմբի ստեղծման երեսունամյակին նվիրված համերգը, «Զարթոնք» խմբի տարազների ստեղծումը և «Ակունք» խմբի մասնակցությունը միջազգային փառատոնին։
Վերջերս տեղի ունեցավ ևս մեկ նշանակալից միջոցառում. Եգիպտոսում արդեն 5-րդ անգամ կայացավ Ասուանի մշակույթի և ազգային արվեստների ամենամյա միջազգային փառատոնը, որը կազմակերպվում է Եգիպտոսի Զբոսաշրջության և Մշակույթի նախարարությունների կողմից: Այս տարի փառատոնին մասնակցում էին շուրջ 10 երկրներ, այդ թվում նաև՝ Հայաստանը: Մեր հայրենիքը ներկայացնում էր «Ակունք» ազգագրական երգի պարի խումբը՝ Արսեն Գրիգորյանի գլխավորությամբ: Ինչպես նշեց ՀՀ վաստակավոր արտիստը, «Ակունք»-ի հետ պատրաստվում էին «Գութան» ազգագրական երգի պարի փառատոնին, երբ ՀՀ Մշակույթի նախարարություն հրավեր եկավ՝ մասնակցելու Ասուանի ամենամյա փառատոնին: Հետևելով «Գութան»-ի որդեգրած սկզբունքին՝ «Ակունքը»-ը որոշեց մասնակցել փառատոնին եւ ներկայացնել ու ճանաչել տալ հայ ազգային երգն ու պարը օտարին: Հովանավորությունը ստանձնեց Եգիպտոսի հայոց թեմը՝ ի դեմս թեմի առաջնորդ Տ. Աշոտ եպիսկոպոս Մնացականյանի: Իր աջակցությունը ցուցաբերեց նաև ՀՀ Մշակույթի նախարար Արմեն Ամիրյանը:
Փառատոնը բավականին հետաքրքիր ձեւաչափով էր անցկացվում: Սկզբում բացման արարողությունն էր, որի ժամանակ խմբերին հատկացված էր 3 րոպե՝ ներկայացնելու իրենց ազգային երգն ու պարը, ապա յուրաքանչյուր խումբ պետք է նշված ժամկետներում հանդես գար երկու անհատական համերգային ծրագրերով, որին հաջորդեց փակման արարողությունը: «Ակունք»-ի առաջին համերգը տեղի ունեցավ Ասուանի արվարձանային շրջաններից մեկում, իսկ երկրորդը՝ Սուբաիե քաղաքում: Փակման արարողությունը տեղի ունեցավ Աբու Սիմբլ քաղաքում, որին ներկա էր նաև Եգիպտոսի Մշակույթի նախարարը: Փառատոնին Հայաստանը պատվով ներկայացավ և կարճ ժամանակում կարողացավ սիրվել և հայկական ազգային երգն ու պարը սիրելի դարձնել տեղի հասարակությանը՝ միաժամանակ արժանանալով կազմակերպիչների ու մասնակից երկրների ներկայացուցիչների բարձր գնահատանքին ու գովասանքին: «Ակունք»-ը փառատոնի շրջանակներից դուրս համերգ ունեցավ նաև Կահիրեում՝ տեղի հայ համայնքի համար։
«Նմանատիպ շրջագայությունների միջոցով մենք փորձում ենք օտարներին ասել, իրազեկել, որ սա է մեր մշակույթը, ոչ թե կիսաարաբական, կիսաթուրքական երգերը, որ այսօր հրամցվում է հայկական լսարանին»,- հավելում է ՀՀ վաստակավոր արտիստը:
Փակումից հետո Ասուանի նահանգապետը ընդունելություն կազմակերպեց եւ նահանգի հուշամեդալներով պարգևատրեց բոլոր խմբերին: Ինչպես նշեց Ա. Գրիգորյանը, սպասվում են նորանոր նախագծեր ու ծրագրեր, մասնավորապես՝ պատրաստվում են մասնակցել մոտ ապագայում Բուլղարիայում կայանալիք միջազգային փառատոնին:
Տաթեւիկ Մուրադյան