Տեղեկութիւններ կան, որ աշխարհի առաջին սրճարանը հայերը հիմնած են՝ Վիեննայի մէջ: Հայերը սրճարանային աւանդոյթը տարածած են նաեւ եւրոպական այլ քաղաքներու մէջ՝ սրճարաններ բանալով Լոնտոնի, Պրահայի մէջ...
Սրճարանային մշակոյթի հանդէպ հայերը սէր ունեցած են նաեւ Օսմանեան կայսրութեան օրերուն:
Մուսա լերան տարածքին հայերը ունեցած են բացօթեայ սրճարաններ: Լուսանկարին մէջ՝ խումբ մը մուսալեռցիներ՝ բացօթեայ սրճարանի մէջ:
Արեւմտեան Հայաստանի Կիլիկիոյ Պելիանի գաւառակին մէջ գտնուող Պիթիաս գիւղին մէջ 1930-ականներուն գործած է Մովսէս Մախուլեանի բացօթեայ սրճարանը:
Լուսանկարին մէջ՝ ձախէն աջ՝ Յակոբ Մախուլեան, Մովսէս՝ Քէօշէեան, մնացածը՝ անյայտ: Լուսանկարը՝ Յուշամատեան հարթակէն:
(աղբիւր՝ Վահրամ Շէմմասեանի հաւաքածու, Լոս Անճելոս)